Dobry przykład obrazujący niektóre z tych idei zaczerpnąć można z ba­dań, jakie jeden z autorów przeprowadził nad sposobem zapamiętywania muzyki przez utalentowanych muzyków; w jaki sposób są oni w stanie zapamiętać muzykę po jedno- czy dwukrotnym jej wysłuchaniu? Stu­denci zostali poproszeni o wyklaskanie lub wyśpiewanie krótkiego frag­mentu muzyki, a ich strategia została wywołana przez pytania, obser­wację wskazówek wzrokowych i predykatów.

Osiągający największe sukcesy stosowali wiele wzorców. Nieod­miennie przyjmowali oni szczególną postawę, pozycję oczu i sposób oddychania, zazwyczaj przechylali głowę na jedną stronę i patrzyli w dół w czasie słuchania. Dostrajali oni w ten sposób swoje ciało do muzyki.

Podczas słuchania (A^e) doświadczali oni uczucia oddającego muzykę całościowo (K’). Często określa się go mianem nastroju lub wyrazu utworu muzycznego. Uczucie to reprezentowało utwór jako pewną całość i ich do niego stosunek.

Następnym krokiem było formowanie jakiejś wizualnej reprezentacji muzyki. Większość studentów konstruowała pewien rodzaj wykresu: oś pionowa przedstawiała podnoszenie się i opadanie brzmienia, a oś po­zioma obrazowała czas trwania (Vi;).

Im dłuższy i trudniejszy był utwór, tym w większym stopniu polegali oni na takich obrazach. Były one zawsze jasne, przejrzyste, wyraziste i oddalone na tyle, aby je wygodnie odczytywać. Niektórzy studenci wizualizowali pięciolinię z nutami dokładnie oddającymi partyturę utwo­ru, ale nie było to elementem koniecznym.

Uczucie, dźwięk i obraz budowane były razem podczas pierwszego słuchania. Uczucie budowało całościowy kontekst dla bardziej szczegó­łowych obrazów. Następne przesłuchania służyły ustaleniu tych części melodii, które wciąż pozostawały niejasne. Im trudniejsza była melodia, tym ważniejszą rolę odgrywały uczucia i wizualne przedstawienia. Stu­denci przesłuchiwali melodię w myślach zaraz po jej zakończeniu, w jej oryginalnej tonacji, ale zazwyczaj na zwiększonej prędkości, tak jak jest to w przypadku przesuwania do przodu taśmy w odtwarzaczu wideo (At).

Wszyscy studenci ponownie słuchali melodii, zazwyczaj w jej ory­ginalnej tonacji (Ar), w trakcie jej odśpiewywania lub wyklaskiwania. Przeglądali również obraz i utrzymywali całościowe odczucie w pamięci. Uzyskiwali w len sposób trzy sposoby przechowywania i odtwarzania utworu muzycznego. Rozkładali go również na mniejsze części i reje­strowali powtarzające się fragmenty pojawiające się zarówno w rytmie, jak i przebiegu melodycznym. Te ostatnie zapamiętywali wizualnie na­wet po jednym przesłuchaniu.

Zapamiętywanie muzyki zdaje się zakładać dobrą pamięć muzyczną, ale powyższe badania wykazały, że mamy tu do czynienia z synestezją. Jest to wsłuchiwanie się w obraz odczucia spowodowanego muzyką. Studenci słuchali melodii, wytwarzali uczucie będące całościową repre­zentacją utworu i używali tego, co słyszeli i odczuwali, do uformowania obrazu muzyki.

Podstawowa strategia to A^e > K’ > Vc > A’. Ilustruje ona pew­ną ogólną zasadę dotyczącą efektywnego zapamiętywania i uczenia się. Im większą liczbą reprezentacji danego materiału dysponujesz, tym większą masz szansę zapamiętania go. W im większym sto­pniu twoja neurologia jest zaangażowana, tym mocniejsza pamięć. Najlepsi studenci posiadali również umiejętność poruszania się po­między systemami reprezentacji, czasami koncentrując się na uczu­ciach, czasami na obrazie, zależnie od tego, jaki rodzaj muzyki sły­szeli. Wszyscy natomiast wierzyli w swoje zdolności. Sukces zatem mógłby być przedstawiony jako suma zaangażowania, wiary i elasty­czności.